Γνωρίζουμε την αγριότητα των πολεμιστών Βίκινγκς, τους γνωρίζουμε σαν τολμηρούς θαλασσοπόρους και άγριους επιδρομείς, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό ότι είχαν αναπτύξει μια δική τους μαχητική μέθοδο που χρησιμοποιούσαν για μάχη με και χωρίς όπλα.
Η μέθοδος αυτή λέγεται Glima και χρησιμοποιεί χτυπήματα, λακτίσματα, πνιγμούς, κλειδώματα, τεχνικές που προκαλούν πόνο και μερικές τεχνικές όπλων. Η λέξη Glima στην Παλαιά Σκανδιναβική γλώσσα μπορεί να μεταφραστεί ως αναλαμπή ή φλας. Επίσης Glima είναι ο ισλανδικός όρος για την “πάλη” γενικά. Η ίδια λέξη έχει επίσης μια ευρύτερη έννοια του “αγώνα”.
Το Glima ήταν πολύ σημαντικό για την κοινωνία των Βίκινγκς. Άλλωστε και ο Thor ήταν ο θεός της πάλης.
Οι τεχνικές του συστήματος, το οποίο υπάρχει και σήμερα, είναι σχεδόν αμετάβλητες από την εποχή των Βίκινγκς. Υπάρχει η αθλητική και η μαχητική μορφή που ονομάζεται Combat Glima.
Είναι συγκρίσιμο με τα καλύτερα ολοκληρωμένα συστήματα πολεμικών τεχνών σε όλο τον κόσμο.
Η Ιστορία του Glima
Μια αρχαία μορφή πάλης αναπτύχθηκε από τις μορφές μάχης που έφεραν στην Ισλανδία οι άποικοι την εποχή των Βίκινγκς και ασκούνταν από τους απογόνους τους και συνεχίζουν να ασκούνται τους τελευταίους 11 αιώνες.
Το Glima το χρησιμοποιούσαν για τρεις λόγους:
(1) Για επίθεση και άμυνα:
Όταν ένας πολεμιστής έχανε το όπλο του στη μάχη, μπορούσε να καταφύγει στις δεξιότητές του στην πάλη, είτε στην επίθεση είτε στην υπεράσπιση της ζωής του. Μπορούσε έτσι να φέρει έναν αντίπαλο σε μειονεκτική θέση στο έδαφος με σκοπό να τον ακρωτηριάσει ή να τον σκοτώσει.
(2) Στην καθημερινή ζωή:
Προκειμένου να αποκατασταθεί η ζεστασιά και η κυκλοφορία του αίματος στο σώμα μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα έφιππος σε κρύο καιρό ή σε περιόδους αδράνειας όταν έβγαιναν στις ακτές σε αλιευτικούς σταθμούς λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών ή όταν ξεκουράζονταν σε μεγάλες βάρδιες βοσκής προβάτων σε απομακρυσμένες περιοχές.
(3) Για ευχαρίστηση, παιχνίδι και ανταγωνισμό:
Όπου μαζευόταν κόσμος, σε σχολεία, εκκλησίες, ψαράδικους σταθμούς, σε συναθροίσεις βοσκών το φθινόπωρο, όταν τα πρόβατα κατέβαιναν στις στάνες από τα καλοκαιρινά βοσκοτόπια στα υψίπεδα, σε άλλες εποχικές γιορτές και σε κάθε εορταστική περίσταση.
Ένας σύγχρονος διαγωνισμός Glima με λαβή παντελονιού, όπως θα δούμε στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ισλανδία το 1888 και έκτοτε πραγματοποιείται σχεδόν κάθε χρόνο. Το 1905 εισήχθη η ζώνη σαν μέρος του εξοπλισμού, έτσι ώστε οι παλαιστές να μπορούν να κρατούν καλύτερα ο ένας τον άλλον. Πριν από αυτό κρατούσαν ο ένας το παντελόνι του άλλου. Το 1906 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος διαγωνισμός για τη Belt of Grettir όπου ο νικητής ονομαζόταν The Glima King. Στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1912 έγινε μια επίδειξη μοντέρνου Glima με λαβή παντελονιού.
Τα χαρακτηριστικά του Glima
Το Glima μοιάζει πολύ με οποιοδήποτε άλλο στυλ πάλης που χρησιμοποιεί τεχνικές ρίψεων. Η διαφορετικότητα έγκειται κυρίως στην ιδέα της μάχης, παρά στις ίδιες τις τεχνικές. Για παράδειγμα, στο Combat Glima, ο βασικός νόμος/κανόνας είναι ότι είναι καλύτερο να είσαι ο όρθιος παρά να σε ρίχνουν στο έδαφος. Ως εκ τούτου, επιταχύνουμε πάντα τη δράση όταν πετιόμαστε, με κύριο στόχο να παλέψουμε απαλλαγμένοι από οποιαδήποτε λαβή και να σηκωθούμε όρθιοι όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η βάση αυτής της ιδέας είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων για να επιβιώσουμε στο πεδίο της μάχης, όπου το να είσαι ξαπλωμένος στο έδαφος δεν είναι το καλύτερο μέρος για να επιβιώσεις. Οι ίδιες αρχές υπάρχουν και στις τρέχουσες οδομαχίες, όπου η πραγματική κακοποίηση ξεκινά όταν οι όρθιοι αρχίζουν να κλωτσούν τον πεσμένο.
Ο πυρήνας του συστήματος είναι οκτώ κύριες τεχνικές, οι οποίες αποτελούν την βάση για περίπου 50 παραλλαγές των τρόπων εκτέλεσης ρίψης ή αποφυγής.
Υπάρχει επίσης ένας κώδικας τιμής που ονομάζεται drengskapur και απαιτεί δικαιοσύνη, σεβασμό και φροντίδα για την ασφάλεια των συναθλητών.
Υπάρχουν τρεις μορφές Glima: Lausatök, Hryggspenna και Brókartök.
Lausatök σημαίνει Loose-grip wrestling. Η μορφή αυτή είναι πολύ πιο επιθετική και διαφέρει από τα άλλα στυλ Glima. Η πάλη με χαλαρή λαβή έρχεται σε δύο μορφές: Μια έκδοση για αυτοάμυνα και μια έκδοση για φιλικό αγώνα. Και στις δύο περιπτώσεις επιτρέπονται όλα τα είδη τεχνικών πάλης, αλλά στη φιλική έκδοση εξακολουθούν να διδάσκονται και να εκτελούνται με τρόπο ώστε να μην προκαλούν τραυματισμό στον αντίπαλο. Σε έναν τέτοιο φιλικό αγώνα νικητής θεωρείται αυτός που στέκεται όρθιος ενώ ο άλλος είναι ξαπλωμένος στο έδαφος. Αυτό σημαίνει ότι εάν και οι δύο αντίπαλοι πέσουν μαζί στο έδαφος, ο αγώνας θα συνεχιστεί στο έδαφος με σκοπό να κρατηθεί ο ένας κάτω ενώ ο άλλος σηκώνεται. Ο λόγος για τον οποίο δεν επιδιώκουν την υποταγή, είναι γιατί δεν πιστεύουν ότι υπάρχει αρκετός χρόνος για να το κάνουν σε έναν πραγματικό αγώνα όπου εμπλέκονται πολλοί αντίπαλοι.
Ακόμη πιο αποκλίνουσα από άλλες μορφές Glima είναι η Lausatök όταν εκπαιδεύεται καθαρά για αυτοάμυνα. Σε μια τέτοια εκπαίδευση οι επικίνδυνες τεχνικές ή οι τρόποι εκτέλεσης των τεχνικών, που δεν γίνονται δεκτές σε άλλες μορφές Glima, εξασκούνται με όσο το δυνατόν πιο ελεύθερο και δημιουργικό τρόπο, υπό την προϋπόθεση ότι δεν τραυματίζονται οι συναθλητές.
Το Lausatok Glima ήταν η βάση για την τέχνη των Βίκινγκς.
Hryggspenna σημαίνει back-hold wrestling: Η πάλη στο backhold, μοιάζει περισσότερο με άλλα στυλ πάλης και θεωρείται περισσότερο δοκιμασία δύναμης παρά τεχνικής. Στην Hryggspenna οι αντίπαλοι πιάνουν ο ένας το πάνω μέρος του σώματος του άλλου. Όποιος αγγίζει το έδαφος με οποιοδήποτε μέρος του σώματος εκτός από τα πόδια έχει χάσει.
Brókartök σημαίνει Glima με λαβή παντελονιού. Έχει γίνει μια αρκετά δημοφιλής μορφή αθλητικού Glima στη Σουηδία και την Ισλανδία σήμερα. Το Glima με λαβή παντελονιού, όπως είδαμε πιο πάνω, έγινε μοντέρνο άθλημα τη δεκαετία του 1880 και οι ζώνες Glima εισήχθησαν γύρω στο 1906 για να επιτρέψουν καλύτερο κράτημα του αντιπάλου απ’ ότι τα παντελόνια. Η έκδοση αυτή είναι μακράν η πιο διαδεδομένη στην Ισλανδία και είναι το εθνικό της άθλημα. Ευνοεί την τεχνική έναντι της δύναμης. Οι παλαιστές φορούν ειδική ζώνη γύρω από τη μέση και πρόσθετες ζώνες στους κάτω μηρούς κάθε ποδιού, που συνδέονται με την κύρια ζώνη. Στη συνέχεια, πιάνεται ένα σταθερό κράτημα με το ένα χέρι στη ζώνη και το άλλο στο παντελόνι στο ύψος των μηρών. Από αυτή τη θέση, ο παλαιστής επιχειρεί να ρίξει τον αντίπαλο. Η συνθήκη νίκης σε αυτόν τον τύπο glima είναι να κάνετε τον αντίπαλο να αγγίξει το έδαφος με μια περιοχή του σώματος μεταξύ του αγκώνα και του γόνατου.
Στα σχολεία των επισκοπικών εδρών στο Hólar και στο Skálholt, και αργότερα στη σχολή Hólavalla στο Ρέικιαβικ και στην κοντινή σχολή Bessastaðir (1805 -1846) η ισλανδική πάλη, το Glima έφτασε στο υψηλότερο στάδιο ανάπτυξής της ως ανεξάρτητο άθλημα.
Στους λόφους παλαιότερων εποχών, υπήρχε περιορισμένος εσωτερικός χώρος. Ως αποτέλεσμα, το Glima έγινε η κυρίαρχη μορφή πάλης, καθώς τα χαλαρά πιασίματα ήταν πιο κατάλληλα για εξάσκηση σε εξωτερικούς χώρους όπου οι κρύες και υγρές καιρικές συνθήκες και τα βαριά ρούχα έκαναν τα “σωστά” πιασίματα πιο δύσκολα και όπου υπήρχε περισσότερος χώρος. Η μορφή του αγώνα ήταν ο αγώνας Glima που κρινόταν σύμφωνα με τους κανόνες πάλης που είχαν απαγγελθεί προηγουμένως στους αγωνιζόμενους. Με αυτόν τον τρόπο, το Glima διατηρήθηκε στην ισλανδική κοινωνία μέχρι σήμερα.
Το 1916 η Ισλανδική Αθλητική Ομοσπονδία θέσπισε κανόνες αγώνων για την ισλανδική πάλη. Σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες ο αγώνας ξεκινούσε από όρθια στάση και ένας μαχητής νικούσε αν έπεφτε ή άγγιζε το έδαφος ή το πάτωμα με οποιοδήποτε μέρος του σώματος πάνω από τα γόνατα ή τον αγκώνα.
Στο σύγχρονο διαγωνισμό glima οι παλαιστές φορούν ειδική ενδυμασία πάλης (glimuföt), που αποτελείται από ειδικά παπούτσια και συνδυασμό παντελονιού και πουκάμισου με προστατευτικό κάλυμμα γύρω από τη βουβωνική χώρα.
Όσον αφορά τις γυναίκες που συμμετέχουν στο Glima, οι καλύτερες βρίσκονται στη Νορβηγία και την Ελβετία. Πριν από αυτό, πριν από δύο-τρεις δεκαετίες, υπήρχαν πολλές καλές γυναίκες Glima στην Ισλανδία, τη Σουηδία και τη Γαλλία. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες παλαιστές, όπου οι καλύτεροι βρέθηκαν στη Σουηδία και την Ισλανδία, αλλά σήμερα το ενδιαφέρον είναι μεγαλύτερο στη Νορβηγία, τη Φινλανδία, την Ελβετία, τη Γαλλία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, ακόμα κι αν οι τεχνικές δεξιότητες δεν είναι τόσο καλές όσο πριν.
Το Glima σήμερα
Το Glima δεν είναι γνωστό στυλ μάχης, οπότε το ενδιαφέρον είναι ακόμα σχεδόν ανύπαρκτο σε σύγκριση με άλλες πολεμικές τέχνες. Η μικρή δημοτικότητα οφείλεται κυρίως στο αυξανόμενο ενδιαφέρον για την κουλτούρα των Βίκινγκ. Το στυλ βιώνει μια αυξανόμενη φήμη, καθώς οι περισσότεροι σύγχρονοι επαγγελματίες κάνουν κυρίως συναντήσεις sparring σύμφωνα με τους κανόνες του Glima. Υπάρχουν πολύ λίγοι επαγγελματίες που θέλουν πραγματικά να μάθουν την τέχνη, με αποτέλεσμα το επίπεδο τεχνικής να είναι αρκετά φτωχό.
Το Glima μπορεί σαν στυλ να μην είναι ούτε ιδιαίτερα γνωστό ούτε ιδιαίτερα αναπτυγμένο. Όμως είναι μία μορφή λαϊκής πάλης που την θεωρούμε ενδιαφέρουσα, όπως και τα άλλα αντίστοιχα στυλ που βρίσκονται σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλική Gouren, η πάλη των Καναρίων Νήσων Lucha Canaria, η Σενεγαλέζικη Laamb, το Πορτογαλέζικο Jogo do pau και η Γεωργιανή Chidaoba, που όμως ενσωματώνουν πολλά πολιτιστικά στοιχεία, τα οποία μάλλον ενώνουν τους ανθρώπους παρά τους αποξενώνουν όπως τα καθαρά ανταγωνιστικά στυλ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου